Homo universalis

Moreel kompas voor een nieuwe Europese renaissance

Klaas van Egmond

Zorgwekkende ontwikkelingen: klimaatverandering, migratiestromen, populisme, fragmentatie van de nationale, Europese en mondiale politiek, handelsconflicten en een wankel financieel bestel. Deze problemen zijn terug te voeren op de overwaardering van materialistische en individualistische waarden, waardoor de mens een karikatuur van zichzelf geworden is. De menselijke maat is verloren gegaan.

Om die te hervinden kunnen we terugkeren naar het mensbeeld van de Renaissance, zoals dat gestalte kreeg in de door Leonardo da Vinci verbeelde homo universalis. Aan dat mensbeeld kan een moreel kompas worden ontleend, waarmee we een uitweg vinden uit deze zorgwekkende ontwikkelingen. Wanneer we het evenwicht weten te bewaren tussen de fundamentele waarden, kan er sprake zijn van menselijke waardigheid en duurzaamheid.