Het bos en de rivier

Over Anselm Kiefer en zijn kunst

Karl Ove Knausgård

‘Er zijn mensen die zo beroemd zijn dat je niet verwacht ze ooit te ontmoeten, het is alsof ze leven in een ander universum. […] Ook kunstenaars kunnen dat effect hebben, maar dan op een bijzondere manier. Bij hen is hun werk bekender dan hun uiterlijk. Anselm Kiefer is meer dan alle andere kunstenaars van onze tijd zo’n kunstenaar, omdat zijn werk zo monumentaal is, zo geladen met tijd, zo beladen met geschiedenis, terwijl het private, kleine en persoonlijke compleet ontbreekt.’

Aan het woord is Karl Ove Knausgård, die Anselm Kiefer op vele plaatsen ter wereld ontmoette, onder andere in Donaueschingen, zijn geboorteplaats, en in zijn gigantische studio in Parijs, waar hij woont en werkt. Hij sprak met Kiefer over zijn kunst, in een poging te begrijpen wat die met ons doet en waar die uit voortkomt. Hoe kunnen beelden zonder mensen een menselijke lading krijgen? Hoe kan een leeg landschap geladen zijn met geschiedenis? Wat is de relatie tussen kunst en de kunstenaar? En wie is Anselm Kiefer?