Rik Zaal

Rik Zaal (1945) in zijn geboorteplaats Groningen het gymnasium, waarna hij een tijdlang zijn geld verdiende als muzikant bij The Keys en later bij Nicky and the Shouts. Na een korte periode als leerling-journalist bij het Nieuwsblad van het Noorden verhuisde hij naar Amsterdam. Daar werkte hij eerst een tijdje bij de platenmaatschappij EMI-Bovema, waarna hij rond 1970 betrokken raakte bij het tv-programma VPRO-Picnic en bij Paradiso in Amsterdam. Tegelijkertijd schreef hij stukken, vooral over muziek, voor NRC Handelsblad.

In de jaren zeventig bleef Rik Zaal over muziek schrijven, nog even voor NRC Handelsblad, later voor de Volkskrant, en maakte hij radioprogramma’s voor de VPRO. Hij werkte onder meer mee aan VPRO-Maandag, Amigos de Musica, Nova Zembla, Piet Ponskaart en de Suite. Aan het begin van de jaren tachtig verliet Zaal voor een tijdje de VPRO en ging platen produceren, onder meer voor Bram Vermeulen en Jan Rot. Hij bleef schrijven voor de Volkskrant. Eerst nog over muziek, later over reizen in de rubriek Onderweg en weer later als columnist over van alles. Tegelijkertijd verzorgde hij een wekelijkse column voor de VPRO-gids. Terug bij de VPRO-radio maakte hij jarenlang het onzinprogramma Borát en het kunstprogramma Het nabije westen.

In de jaren negentig verliet Rik Zaal de Volkskrant en ging een reisrubriek schrijven voor Het Parool. Hij verliet ook de VPRO-radio en begon met cameraman Frans Bromet aan een lange serie portretten van bekende Amsterdammers voor het station AT5 onder de titel Zaal over de vloer. Voor de VPRO-televisie maakte hij vergelijkbare portretten, maar dan van kinderen, onder de titel Zaal in huis. Even presenteerde hij een live talkshow voor de zender Sport7 en voor een ander nieuw station, Net5, maakte hij een kortlopende serie Zaal over de vloer met bekende Nederlanders.

Aan het eind van de jaren negentig begon Rik Zaal aan een langlopend project: het voorbereiden en schrijven van een persoonlijk boek over Spanje, een reisgids die heel Spanje zou beslaan. Bijna vijf jaar heeft hij aan dit project gewerkt. Het resultaat is een bijna 700 pagina’s tellend boek dat in 2002 onder de titel Spanje, een reisgids bij De Arbeiderspers uitkwam, zeer goed ontvangen werd en momenteel aan de vijfde druk bezig is.
Voor uitgeverij Querido schreef hij een kinderboek over Spanje, dat onder de titel Alles over Spanje in 2003 uitkwam en in 2004 een tweede druk beleefde. In datzelfde jaar kreeg het boek een ‘Vlag en Wimpel’ van de Stichting Nederlandse Kinderjury.

Na het maken van enige radiodocumentaires voor de Humanistische Omroep begon Rik Zaal in 2004 aan een project dat in duur en omvang zijn Spanjeboek verre zou overtreffen. Heel Nederland heet het boek dat in de herfst van 2009 bij De Arbeiderspers is verschenen. Het is, net als het Spanjeboek, een persoonlijke gids, maar het boek is zo veelomvattend dat het in twee delen (van elk 650 pagina’s) is uitgebracht. Het is niet alleen een reisgids, maar ook een geschiedenisboek, een hotelgids, een restaurantgids, een architectuurboek, een wandel- en fietsgids, een boek over de belangrijkste kerken, musea en monumenten van Nederland, een autoroutegids, een treinroutegids en een boek over de specifieke eigenaardigheden van de diverse streken, steden en provincies van Nederland.

Boekpublicaties:
Onderweg. Verhalen uit het nabije Westen. Veen, uitgevers, 1991
Leve het toerisme! L.J.Veen, 1993
Spanje. Een reisgids. De Arbeiderspers, 2002
Alles over Spanje. Querido, 2003
Heel Nederland, De Arbeiderspers, najaar 2009

Foto: Suzanne Helmer