De avend vraagt u / 3 mensen tussen muren / De voorstad groeit

Verzameld werk [deel 1]

Louis Paul Boon

[Boon Flaptekst 3 mensen tussen muren / De voorstad groeit]

De voorstad is de plaats waar geschiedenis wordt gemaakt, een kerkhof vol illusies. Neem nu Mark. In plaats van zich tevreden te stellen in dit leven met de oprechte liefde van een volksmeisje, verkoopt hij zijn ziel aan de moderne idee van vooruitgang. Zich ontpoppend als een door productiviteit en meerwaarde geobsedeerde grootindustrieel herschept hij de oude voorstad in achtereenvolgens een bouwput en een efficiënt georganiseerde woon-en-werkmachine. Terwijl Mark over zijn imperium heerst als een god, trachten ook zijn minder gefortuneerde generatiegenoten zich een weg te banen naar het geluk. Sander, Marian, Jean, Elie, Morris: zij lijden elk op hun manier aan de voorstad, of gaan er het gevecht mee aan, terwijl de oorlogen elkaar opvolgen. De manke kunstenaar Bernard probeert die wrede werkelijkheid te ontvluchten in de kunst. En de ‘ene zegt dit en de andere dat. En… ach. Enzoovoort, enzoovoort.’
In het najaar van 1942 kreeg Louis Paul Boon de Leo J. Krynprijs voor De voorstad groeit, zijn officiële debuut, waarin zowel de streekroman als de avant-gardefilm Metropolis sporen hebben nagelaten. De beklemmende sfeer van de anonieme grootstad was ook al terug te vinden in de roman-in-lino 3 mensen tussen muren, Boons vroegste volledig bewaard gebleven literaire tekst. 3 mensen tussen muren en De voorstad groeit worden hier voor het eerst in één band gepresenteerd.

*
ISBN 978 90 295 6534 9
Prospectustekst 3 mensen tussen muren / De voorstad groeit

De voorstad is de plaats waar geschiedenis wordt gemaakt, een kerkhof vol illusies. Neem nu Mark. In plaats van zich tevreden te stellen in dit leven met de oprechte liefde van een volksmeisje, verkoopt hij zijn ziel aan de moderne idee van vooruitgang. Zich ontpoppend als een door productiviteit en meerwaarde geobsedeerde grootindustrieel herschept hij de oude voorstad in achtereenvolgens een bouwput en een efficiënt georganiseerde woon-en-werkmachine. Terwijl Mark over zijn imperium heerst als een god, trachten ook zijn minder gefortuneerde generatiegenoten zich een weg te banen naar het geluk. Sander, Marian, Jean, Elie, Morris: zij lijden elk op hun manier aan de voorstad, of gaan er het gevecht mee aan, terwijl de oorlogen elkaar opvolgen. De manke kunstenaar Bernard probeert die wrede werkelijkheid te ontvluchten in de kunst. En de ‘ene zegt dit en de andere dat. En… ach. Enzoovoort, enzoovoort.’
In het najaar van 1942 kreeg Louis Paul Boon de Leo J. Krynprijs voor De voorstad groeit, zijn officiële debuut, waarin zowel de streekroman als de avant-gardefilm Metropolis sporen hebben nagelaten. Over het uitzonderlijke talent van de schrijver bestond zelfs geen twijfel bij de contemporaine, overwegend Duitsvriendelijke critici. Sommige commentatoren leken wel te suggereren dat Boons schrijverschap een half mirakel was. In werkelijkheid was De voorstad groeit de bekroning van een meer dan tien jaar durende poging om een roman te schrijven. Uit deze onzekere tijd heeft nog één tekst de tand des tijds en de destructiedrift van de schrijver doorstaan: de roman in lino’s en bijschriften 3 mensen tussen muren. Dit hybride verhaal, waarvan de onderschriften volgens diens eigen zeggen met de schrijver aan de haal zijn gegaan, vormt letterlijk de schakel tussen de nog romantische schilder en de miserabilistische schrijver Boon.
3 mensen tussen muren bleef lang ongepubliceerd. Pas in 1969 gaf Boon alsnog toestemming om zijn vroegste volledig bewaard gebleven verhaal uit te geven en konden de lezers kennismaken met drie ex-gevangenen, drie outcasts, die niet in staat bleken om mee te draaien in de verpletterende machinerie van de maatschappij. Was hun verhaal in de roman-in-lino nog aan de gruwelen van de dagelijkse werkelijkheid onttrokken, als ging het om een allegorie, dan traden de drie mannen in De voorstad groeit op in een herkenbare wereld vol oorlog en sociaal onrecht.
In dit eerste deel van Boons Verzameld werk (de zesde uitgave in de reeks) worden de prelude op en het officiële begin van Boons schrijverschap voor het eerst in één boek gepresenteerd.